Fenigrè
Trigonella foenum-graecum
Fabaceae Leguminosae
Àutri noum : Fenegrè, Senigrè, Senegrè, Sinegrè.
Noms en français : Fenugrec, Sénégrain.
Descripcioun :Lou fenigrè que nous vèn dis Indo e d'Óuriènt-Mejan es esta proun cultiva à passa tèms, tre l'Age-mejan. Aro èi devengu forço rare au nostre. Sèmblo proun à Trigonella gladiata, pamens se tèn dre, si fueio soun mai grando (> 11 mm), sa dòusso mai longo (> 5 cm, sènso lou bè) e si grano soun mai lisco.
Usanço :Li grano soun couneigudo coume sabourun en Asìo e au Maghreb e coume planto medecinalo. Es uno planto vertuouso contre lou diabète, d'ùni cancer e li proublèmo de coulesteròu bonodi sis anti-óussidant. Fai passa li mau d'estoumac e la fatigo. Es couseia de manja li grano greiado, grihado o boulido emé de méu pèr leva un pau l'amarun.
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Trigonella
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 11 à 12 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1000 m
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Ermas
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Óurigino asiatico
Ref. sc. : Trigonella foenum-graecum L., 1753
Escoubo-d'iero
Verbascum blattaria
Scrophulariaceae
Autre noum : Erbo-dis-arno.
Noms en français : Molène blattaire, Herbe aux mites.
Descripcioun :L'escoubo-d'iero trachis dins lis ermas e sus lou limas en ribo de ribiero. A de fueio bèn verdo e dentado, de cop tacado de vióulet, sènso péu en floucoun au contro de la maje-part di fatarasso (a pamens de péu glandulous). Se recounèis peréu à si flour, gaire sarrado, e dis estamino vióuleto pourtado pèr de pecou pulèu long.
Usanço :Escoubo-d'iero, erbo-dis-arno, porto li mémi noum que lou bouioun-blanc. Es uno planto amaro qu'èi pas manjadisso. Acampo li porc-de-sant-Antòni (blata en latin) ço que i'a douna lou noum. Sabèn pas rèn en raport emé lis arno. Pèr escouba l'iero se pòu coumprendre.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Verbascum
Famiho : Scrophulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 à 3,5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Liò : Ermas
- Camin
- Ribiero
- Colo
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : TM
e CO
Ref. sc. : Verbascum blattaria L., 1753